Het Vasten en de Ramadan

Vasten schijnt weer populair uit gezondheidsredenen. Eén van de belangrijkste voordelen is dat er schadelijke stoffen worden verwijderd uit het lichaam. Al is dat niet het enige pluspunt. Vasten is ideaal als kuur om je lichaam te ontgiften. Door onregelmatige voedingsgewoonten, het gebruik van medicijnen en ons hectisch leven stapelen giftige stoffen zich in het lichaam op. Vasten helpt om deze kwijt te raken. Door veel water te drinken raken afvalstoffen verwijderd. Dit voorkomt ook allerhande nare kwaaltjes. Niet alleen als ontgiftingskuur, maar ook voor een betere spijsvertering is vasten ideaal. De meeste ziekten ontstaan door een ontregelde spijsvertering. Door minder te eten, krijgt de ontregelde spijsvertering alle kans om terug op het juiste spoor te geraken. Door te vasten maakt de pancreas meer insuline aan, zo raakt ook het bloedsuikerpeil onder controle. Een vastenkuur helpt om gewicht te verliezen. Krijgt het lichaam geen energie via voeding, gebruitkt het opgeslagen vet als energiebron. Door minder te eten, raak je ook beter bewust van je eetpatroon. Zo leer je anders naar voedsel te kijken.

Wat is Ramadan? 
Ramadan is de negende maand van de islamitische maankalender. Het is de maand van inkeer, waarop tussen fajr, de dageraad ruim vóór zonsopgang, en maghrib bij zonsondergang gevast wordt. Naar het voorbeeld van de profeet Mohammed vasten moslims in de 'Ramadanmaand' gedurende de dag. Dit vasten is een van de vijf zuilen van de islam. Zieken, zwangere vrouwen, soldaten in oorlogstijd, jonge kinderen, reizigers en alle anderen voor wie het vasten een bedreiging vormt voor de gezondheid (denk bijvoorbeeld aan mensen met suikerziekte) of vertragend werkt op herstel van een ziekte zijn echter niet overal verplicht om te vasten. Er kan best alleen gevast worden als men in een gezonde toestand verkeert. Naast het vasten kunnen vrijwillige extra gebeden gedurende de nacht worden verricht. Moslims bidden gedurende deze maand meer om de geloofsovertuiging te doen toenemen. Ramadan is volgens de islam een maand van tolerantie, liefdadigheid, verbroedering en bezinning, waarin mensen extra verdraagzaam, toeschietelijk en vrijgevig zijn en waarin de eenheid en samenhorigheid van de mensheid centraal staan.

Volgens de islam leert vasten de mens aan zichzelf te bedwingen en kan het eigenschappen aanleren als discipline, uithoudingsvermogen en vooral zelfbeheersing, en leert het de mens aan de baas te zijn over begeerten en lusten. Verder zou vasten het inlevingsvermogen in de armen versterken en het respect in de medemens en God vergroten. Elke dag dat men vast, wordt als een overwinning gezien. Het vasten wordt sawm (saum) of siyam genoemd. Dit houdt in dat veel moslims op deze tijden niet eten, drinken, roken en dat ze zich onthouden van geslachtsgemeenschap. Daarnaast zijn ook liegen, kwaadspreken en vloeken niet toegestaan. Een mogelijke uitleg voor het vasten kan als volgt worden gegeven:

Oog: men kijkt niet naar wat ongeoorloofd is; 

Oor: men luistert niet naar verkeerde muziek of naar praatjes; 

Mond: men roddelt niet en bezigt geen verkeerd taalgebruik; 

Hand: men pleegt geen verkeerde dingen; 

Voet: men bezoekt geen verboden plaatsen. 

Voor zieken, zwangere vrouwen, vrouwen tijdens de menstruatie, soldaten in oorlogstijd, jonge kinderen, reizigers en alle anderen voor wie het vasten een bedreiging vormt voor de gezondheid of vertragend werkt op herstel van een ziekte, wordt een uitzondering gemaakt. Zij hoeven niet te vasten, hoewel het inhalen ervan voor wie dat mogelijk is wel wordt aangemoedigd. Zowel 's ochtends vroeg als 's avonds laat na zonsondergang wordt er door sommigen   gegeten.  De ochtendmaaltijd wordt shor genoemd, de maaltijd na het vasten iftar. Veel moslims begroeten elkaar voor en tijdens de ramadan met ramadan moebarak, ramadan karim of ramadan mabroek, wat gezegende ramadan betekent. De ramadan keert ieder jaar terug, en het vasten wordt door volwassenen aangehouden. Dit vasten maakt de periode soms vrij ingrijpend voor het leven van alledag. Tijdens ramadan wordt doorgaans geprobeerd de gehele Koran te lezen. Daartoe is de Koran in 30 delen voor 30 dagen verdeeld, Djuz'genaamd. Niet alle moslims belijden hun geloof of vasten tijdens deze maand. Voor sommigen van hen geldt dat ze niet in het openbaar zullen eten en drinken. 

Niet-moslims tijdens ramadan

In toeristische plaatsen in islamitische landen kunnen toeristen overdag gewoon eten en drinken in restaurants. Wel wordt door de lokale bevolking in deze landen van ze verwacht dat ze discreet zijn, over het algemeen vindt men dat in het openbaar uitgebreid eten voor het oog van mensen die vasten niet van respect getuigt. 

Redenen voor het vasten tijdens ramadan 

Het vasten ziet men als een vorm van zuivering van de ziel en gehoorzaamheid aan God. Het vasten is een van de vijf zuilen van de islam en is dus verplicht. Het is mogelijk door het vasten zelfdiscipline te ontwikkelen. Het vasten laat voelen hoe het is om honger te hebben. Het vasten is een manier om aan zwakheden in het karakter te werken. 

Openbaringen

In de tijd voor zijn Openbaringen trok de profeet Mohammed zich in deze periode terug in een grot om te vasten in contemplatie. Tijdens jahiliyya trok Mohammed zich een keer per jaar een maand terug, zoals anderen van de stam Qoeraish dat ook deden. Deze periode van devotie werd tahannuth genoemd. In een grot op de berg Hira kreeg Mohammed tijdens deze bezinningsperiode zijn eerste Openbaring.

Vaststelling van de tijden van ramadan

Het begin van de maand ramadan wordt waargenomen door het zien van de maan op de vooravond van de eerste dag van de maand. Hierdoor begint ramadan in verschillende landen vaak op verschillende dagen, omdat de belangrijkste regel voor het begin van de maand ramadan nog altijd gebaseerd is op het visueel waarnemen van de maan. Tegenwoordig wordt meestal universeel uitgegaan van Saoedi-Arabië, vanwege de ligging van Mekka in dit land. Met name de inwoners van de Maghreb houden vast aan de eigen waarneming, die meestal een dag later is. Daardoor beginnen en eindigen de bewoners uit dit gebied een dag later. Mensen van oorsprong afkomstig uit deze gebieden, maar woonachtig in bijvoorbeeld Europese landen volgen doorgaans de vaststelling vanuit Mekka. Met moderne middelen kan  exact de maanstand worden waargenomen. Bij de berekeningsmethode wordt van tevoren berekend wat de maanstand zal zijn. Ook dit wordt toegestaan ter bepaling van ramadan. Turkije gebruikt deze rekenmethode om het begin en einde van de vastenmaand vast te stellen. Turkse moslims weten dus ruim van tevoren wanneer de maand ramadan begint en eindigt. 

De dagindeling bij sommige moslims is dan weer gebaseerd op de zonnestand. De vastendag begint ruim voor zonsopgang met het uitspreken van de intentie (niyya). Daarna wordt het eerste gebed van de dag (al-fajr) verricht. De vastendag eindigt bij zonsondergang. Het vasten wordt verbroken, totdat de volgende dageraad aanbreekt. Volgens de voorschriften begint het vasten wanneer men 's ochtends een witte draad van een zwarte kan onderscheiden (in het licht van de zon). Deze witte draad slaat volgens sommigen op de schemering (of het eerste licht) dat aan de horizon begint te verschijnen en dus niet letterlijk het onderscheid tussen een witte en zwarte draad.

Het suikerfeest

Na de maand ramadan volgt het suikerfeest (`id-oel-fitr), waarop gefeest wordt met familie en vrienden. De eerste ochtend van het Suikerfeest bezoeken mannen en vrouwen de moskee voor het gezamenlijke speciale gebed voor deze feestdag. De vrouwen en kinderen gaan vaak mee, maar de vrouwen blijven soms thuis om alles voor te bereiden en vanwege de grote drukte in de moskee. Voorafgaand aan het gebed wordt verwacht dat zij die dit kunnen betalen een bijdrage schenken ter waarde van één maaltijd (circa 5-7 euro). Hiervoor kan in de moskee rondgegaan worden, zodat men aan deze verplichting kan voldoen. Vervolgens wordt voor de juiste besteding van dit geld gezorgd. De rest van de dag gaat men zo mogelijk bij familie op bezoek. Ter gelegenheid van het Suikerfeest worden zoete gerechten en lekkernijen zoals lokum gegeten en geeft men elkaar en de armen cadeautjes. Veel vrouwen versieren hun handen met henna. Zowel de mannen als de vrouwen trekken meestal nieuwe kleren aan en het huis wordt extra aandachtig schoon gemaakt voor deze feestdag.

Graag verwijzen wij ook naar www.lifefocus.be, www.thealchemyoflove.org,

Het 'Alchemie van de Liefde' team.